مهم‌ترین وظیفه پرسنل اورژانس در مواجهه با بیمار بدحال، درمان موقت و انتقال وی به نزدیک‌ترین مرکز درمانی است اما گاهی مردم خواستار انتقال بیمار به بیمارستان مدنظر خود هستند و همین موضوع موجب گلایه برخی مردم از اورژانس شده است.
شاید هر یک از ما تجربه موقعیت اورژانسی و مواجه شدن با یک بیمار بدحال را داشته باشیم، موقعیت حساسی که در آن لحظه همه افراد حاضر در محل تلاش می‌کنند به نوعی از استرس و ناراحتی بیمار بکاهند و معمولا در این شرایط بحرانی نخستین شماره‌ای که به ذهن ما می‌آید و برای کمک گرفتن دست به دامانش می‌شویم شماره ۱۱۵ (اورژانس) است که می‌توان با گرفتن آن، قدری نگرانی بیمار و خانواده را کاهش داد.
خیلی از ما در این لحظه مانند یک کودک، به هر اتفاقی که دیگران برایمان رقم بزنند و هر تصمیمی که بگیرند تن می‌دهیم و اعتماد می‌کنیم و شاید در این شرایط چاره‌ای جز این نباشد، لحظه‌ای که پرسنل اورژانس می‌توانند آرامش و اطمینان خاطر را به بیمار و خانواده تزریق کنند.
حس نگرانی و اضطرابی که در شرایط اورژانسی به سراغ افراد می‌آید باعث می‌شود تا آنها از حضور دیرهنگام پرسنل اورژانس بر بالین بیمار گلایه کنند یا اینکه از پرسنل اورژانس تقاضا کنند بیمارشان به بیمارستان خاصی منتقل شود. گلایه و درخواست‌هایی که ممکن است در این شرایط چالش‌هایی را برای بیمار و پرسنل اورژانس ایجاد کند.
*انتقال بیمار به دورترین بیمارستان دولتی
تعدادی از مخاطبان با ثبت سوژه‌ای در سامانه فارس با عنوان «خودداری اورژانس ۱۱۵ از انتقال بیماران به بیمارستان‌های نظامی و خصوصی» خواستار پیگیری این موضوع شده بودند که برای بررسی مشکل با تعدادی از آنها به گفت‌وگو پرداختیم.
یکی از شهروندان که از عدم همکاری نیروهای اورژانس برای انتقال یک بیمار به مرکز درمانی نزدیک محل سکونتش گلایه دارد به خبرنگار گفت: چند وقتی است که گذر ما زیاد به اورژانس می‌افتد و هرچندماه یکبار با این نهاد تماس داریم. در هر مراجعه که مامورین خدوم اورژانس تهران به منزل ما آمدند، درخواست داشتیم که بیمار به نزدیک‌ترین بیمارستان خصوصی یا نظامی انتقال داده شود.
وی ادامه داد: بعد از استعلام مامورین از مرکز اورژانس جهت انتقال بیمار به نزدیک‌ترین بیمارستان یا بیمارستان‌های دیگر، از طرف مرکز اورژانس برای انتقال بیمار موافقت نشد و بیمار به دورترین بیمارستان دولتی انتقال یافت،کما اینکه چندین بار با رضایت خودمان بیمار را بعد از خودداری اورژانس از انتقال به نزدیک‌ترین بیمارستان، با خودروی شخصی به بیمارستان دیگری انتقال دادیم»
*انتقال بیمار بدحال با خودروی شخصی به بیمارستان
یکی دیگر شهروندان که با همین مشکل مواجه شده است به خبرنگار گفت: این مورد برای ما چندین بار اتفاق افتاده است. بنده دفترچه بیمه نیروهای مسلح دارم، منزل ما در بلوار ارتش واقع شده و فاصله ما با بیمارستان چمران کمتر از ۱۰ دقیقه است. سال گذشته برای همسرم حادثه‌ای پیش آمد که منجر به شکستگی دنده و سوراخ شدن ریه شد. اولا اورژانس با ۴۰ دقیقه تاخیر آمد و بعد هم حاضر نشد مصدوم را به بیمارستان چمران که نزدیک ما و متعلق به نیروهای مسلح است منتقل کند.
این شهروند افزود: پرسنل اورژانس می‌خواستند بیمار به بیمارستان شهدای تجریش منتقل شود و با اصرار ما با مرکز تماس گرفتند ولی مرکز اورژانس گفت بیمار باید به بیمارستان شهدای تجریش انتقال یابد. در نهایت با یک ساعت تاخیر از زمان وقوع حادثه خودمان با وسیله شخصی بیمار را به بیمارستان چمران بردیم.
*سوء استفاده برخی بیماران از آمبولانس‌ها
یکی دیگر از شهروندان که نظر متفاوتی در این زمینه دارد به خبرنگار گفت: یک بعد قضیه این است که خیلی از افراد با تماس با شماره ۱۱۵ درخواست دارند که بیمارشان به مرکز خاصی انتقل پیدا کند، این دیگر به معنی وضعیتی اورژانسی نیست و این افراد توقع دارند آمبولانس مانند آژانس عمل کند.
به اعتقاد وی برخی از هموطنان چون در یک بیمارستان آشنا دارند یا قبلا در آن مرکز پذیرش گرفته‌اند با اورژانس تماس می‌گیرند و اعلام می‌کنند که وضعیت بیمارشان بحرانی است تا بیمار به بیمارستان خاصی منتقل شود. این کار خارج از وظایف اورژانس است. شما فرض کنید یک نفر نیاز به جراح دارد، آیا عقلانیست که به مرکزی بروید که متخصص بیهوشی یا جراح ندارد؟ آیا در این شرایط بیمارستان و اورژانس با مشکل مواجه نمی‌شوند؟ باور کنید حتی اگر تخصص مورد نظر هم وجود داشته باشد، ممکن است بیمارستان اعلام کند که درحال حاضر تخت خالی وجود ندارد.
*شرایط انتقال بیمار به مراکز خصوصی
برای بررسی این مشکل و پاسخ به دغدغه‌های بیماران با پیرحسین کولیوند رئیس اورژانس کشور به گفت‌وگو پرداختیم، وی در این خصوص اظهار داشت: برنامه‌ریزی اورژانس این گونه است که اگر بیمار در شرایط حادی از لحاظ جسمی قرار داشته باشد آمبولانس موظف است تا وی را به نزدیک‌ترین بیمارستان محل انتقال دهد. در این شرایط آمبولانس موظف است بیمار را به هر یک از بیمارستان‌های خیریه، دولتی، خصوصی یا نظامی منتقل کند اما اگر بیمار شرایط حادی نداشته باشد اولویت اورژانس انتقال بیماران به مراکز درمانی وزارت بهداشت است.
به گفته رئیس سازمان اورژانس کشور پس از انتقال بیمار به مراکز درمانی دولتی اگر حال عمومی وی رو به بهبود برود شخص می‌تواند برای ادامه درمان به مراکز خصوصی مراجعه کند. لازم به ذکر است اگر بیماری در یک ماه گذشته پرونده‌ای در یک بیمارستان خاص داشته باشد آمبولانس وی را به بیمارستان مدنظر منتقل خواهد کرد.
وی در پاسخ به گلایه‌های هموطنان در زمینه پذیرش نکردن مراکز درمانی خصوصی توضیح داد: پس از مراجعه آمبولانس به بیمارستان‌ها تمام مراکز درمانی موظف هستند بیمار را پذیرش کنند و هیچ بیمارستانی حق ندارد از پذیرش بیمار بدحال خودداری کند.
*انتقال بیماران بدحال به نزدیک‌ترین بیمارستان
پیمان صابریان رئیس مرکز اورژانس تهران در گفت‌وگویی با بیان اینکه اگر بیمار اورژانسی باشد بعد از تشخیص همکاران تکنسین ما به اولین بیمارستان چه خصوصی و چه نظامی منتقل می‌شود، گفت: اگر شرایط بیمار اورژانسی نباشد و دارای بیمه نیروهای مسلح باشد به بیمارستان نظامی در محدوده منزل مددجو منتقل می‌شود.
وی گفت: به طور مثال بیماران تصادفی، در محدوده بیمارستان بعثت به آن بیمارستان منتقل می‌شوند ولی اگر بیمار اورژانسی نباشد و بیمار درخواست بیمارستان خصوصی داشته باشد، به شرطی که در چند ماه گذشته در بیمارستان مورد نظر بستری شده باشد به دلیل اینکه شخص در آن مرکز درمانی دارای پرونده بوده و ممکن است بیماری فرد مجدد عود کرده باشد به همان بیمارستان انتقال می‌یابد اما توجه داشته باشید که این بیمارستان نیز باید در محدوده طرح ارجاع باشد.
صابریان توضیح داد: تصور کنید اگر هر یک از بیماران درخواست بیمارستان‌های مختلف سطح شهر داشته باشند نظم ارجاع بهم خواهد خورد و هر یک از آمبولانس‌های ما مدت زمان طولانی درگیر انتقال بیماران می‌شوند که در این صورت با سه برابر تعداد آمبولانس‌های موجود ما جوابگوی بیماران نخواهیم بود.
رئیس مرکز اورژانس تهران ادامه داد: در هر صورت وظیفه اورژانس رسیدگی به بیماران اورژانسی است، ما بیمار را به بیمارستان نزدیک منزل مددجو که دارای تخصص مورد نیاز است منتقل می‌کنیم.
*حمایت ویژه از بیماران سکته قلبی و مغزی
وی در خصوص درخواست بیماران برای بستری شدن در یک بیمارستان خاص گفت: ممکن است برخی بیماران درخواست بستری شدن در بیمارستان دیگری داشته باشند که می‌توانند پس از بهبودی نسبی از آمبولانس‌های بخش خصوصی استفاده کرده به بیمارستان خصوصی منتقل شوند، باز هم تاکید می‌کنم رسالت اورژانس رسیدگی به بیماران اورژانسی است تا خطری جان وی را تهدید نکند.
صابریان در خصوص خدمات اورژانس برای بیماران قلبی و مغزی توضیح داد: در بیماران سکته قلبی، بعد از گرفتن نوار قلب در منزل بیمار و ارسال آن به متخصص قلب مستقر در «دیسپچ» اورژانس تهران، در صورت نیاز اورژانسی به انجام آنژیو برای بیمار، بلافاصله شخص به بیمارستان‌های دولتی که در محدوده منزل بیمار بوده و دارای «کت‌لب» هستند منتقل می‌شوند ( در صورتی‌که گرفتگی عروق قلب قبل از ۴۰ دقیقه باز شود هیچ‌گونه عارضه قلبی به جا نخواهد ماند) و برای بیماران سکته مغزی نیز همین برنامه‌ریزی انجام شده است.
*بیماران غیر اورژانسی از آمبولانس‌های خصوصی استفاده کنند
وی افزود: در خصوص انتقال بیماران غیراورژانسی با آمبولانس خصوصی، مددجو می‌تواند بیمارستان در خواستی خود را اعلام و آن مرکز بعد از اخذ پذیرش از بیمارستان مورد نظر، بیمار را به آن بیمارستان انتقال دهد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا آمبولانس این حق را دارد که با دریافت وجه بیمار را به بخش خصوصی منتقل کند، گفت: تمام خدمات اورژانس تهران رایگان است و هیچ‌گونه وجهی دریافت نمی‌شود، اگر بیمار غیر اورژانسی باشد می‌توانند با مراکز آمبولانس خصوصی تماس گرفته و از خدمات آنها استفاده کند.
بنا بر این گزارش ، این گلایه‌ها درحالی مطرح می‌شود که بر اساس شرح وظایف اورژانس، آمبولانس‌های بخش دولتی موظفند با بررسی وضعیت بیمار در صورتی که حال بیمار وخیم نباشد بیمار را به بخش دولتی انتقال داده و در صورت بحرانی بودن شرایط بیمار با توجه به نوع بیماری فرد و خدمات بیمارستان‌ها، بیمار را به مرکز درمانی خصوصی یا نظامی یا خیریه انتقال دهند.
افراد توجه داشته باشند بر اساس ضوابط آمبولانس موظف است بیمار را به محدوده «طرح ارجاع» انتقال دهد، یعنی آمبولانس موظف نیست بیماری را از شمال تهران به بیمارستانی در جنوب تهران منتقل کند، همچنین هموطنان می‌توانند هرگونه تخلف آمبولانس‌ها را با شماره ۱۹۰ وزارت بهداشت درمیان بگذارند.
منبع فارس